TÜRKÜLERİMİZ Türkülerimiz yaşanan ağıt, aşk, sıla, özlem, bir doğa olayı, bir kahramanlık olayından doğar ve ağızdan ağza söylene söylene yayılır. Türküler anonimdir. Halk şiirleri biçiminde olan, yazarı bestesi bilinmeyen halk ezgileridir. Halk şiirleri zaman içinde türkü ezgisiyle söylenirse türkü olur. Halk edebiyatının en zengin alanı türkülerdir. Türkülerin aşk türküleri, doğa türküleri, kahramanlık türküleri gibi birçok çeşidi var. Her konuda türkü söylenebilir. Aşk, hasret türküleri birinci sırayı alır. Anadolu halk şiirleri ve halk ozanları bakımından zengin bir kültüre sahiptir. Salihli türkülerinden “Dombayı Bağladım “ ve “Çattılar Gazan Taşını “türküleri Ankara devlet konservatuarı tarafından derlenmiş, notaya alınmış ve TRT repertuarında yerini almıştır. SALİHLİ TÜRKÜLERİ: DOMBAYI BAĞLADIM Dombayı bağladım ben bir erik dalına Kırdı da ipini deli deli dombay saldı da geline Uğratmasın Allah seni dombay şerrine Kanım akıttın deli deli dombay öldürdün beni Üç günlük gelin idim dombay soldurdun beni Dombayı bağladım ben bir çeşme başına Kırdı da ipini deli deli dombay sardı da eşine Uğratmasın Allah seni dombay şerrine Kanım akıttın deli deli dombay öldürdün beni Üç günlük gelin idim dombay soldurdun beni Kaynak kişi: Aydın Özkan ÇATTILAR GAZAN TAŞINI Çattılar gazan taşını Gurdular düğün aşını Selam söyle gız gardaşına Bugünlük misafirimdir Yarın da yadellerindir Anası gelin gızın anası Bugünlük misafirimdir Yarın da yadellerindir Gelin gider el evine Bir sevgi bulayım diye Selam söyle gaynata beye Bugünlük misafirimdir Yarın da yadellerindir Anası gelin gızın anası Bugünlük misafirimdir Yarın da yadellerindir Kaynak kişi: Hayriye Yılmaz Aydın Özkan ve Arman Özkan'ın derledikleri türküler Dombaylı yöresi türküleri olup, bazıları Aydın Özkan tarafından bestelenmiştir. Aydın Özkan 1930 yılında Dombaylı köyünde doğdu. Yörede Gâvur İmam olarak tanınan İstanbul’da İlahiyat ve hukuk eğitimi alan Ahmet efendinin küçük oğludur. Kızıl çullu köy enstitüsünü 1947 yılında bitirince öğretmen olur.Kızılçullu günümüzde İzmir’in Şirinyer olarak bilinen semtin eski ismidir. Kendi köyünde (Dombaylıda) öğretmenlik yapma şansını elde eder. Askerliğini yedek subay yaptığı sırada bağlama ile tanışır. Yöreden derlediği ve kendine ait türküleri vardır. Derlediği türkülerden “Dombayı bağladım” türküsü bestelenmiş TRT repertuarında yerini almıştır. Aydın hoca Askerlik şubesinin karşısında bir kahvehane işletmektedir. Biz Salihli lisesinde okurken bazı sınıfların müzik derslerine giriyordu. Bayrak törenlerinde İstiklal Marşını ses ve elleriyle ritim vererek öğrencilerle birlikte söylerdi Bu türkülerin ilk dörtlüklerini verelim. KARŞI KARŞI EVLERİ YAYILIR DEVELERİ Karşı karşı evleri, yayılır develeri Cennet koyun sağıyor da Topacık boylu Cennetim aman Terlemiş sineleri Kaynak: Ahmet Öztekin Yöre: Dombaylı Derleyen: Arman Özkan OYUN HAVASI Kızım sana dünür geliyor Bahattin’e nişan oluyor Hani de nerede kalmışlar Yoldan geriye dönmüşler Adala (Karataşlı) Hasan Aydın’dan alınmıştır. Türkünün tamamı iki dörtlüktür. Bu türkü söylenirken çalgı susar, oynamaya başlayınca çalgılar çalmaya başlar. Türkü üç defa söylenir ve her defasında başlandığı yerde biter. ARABIN EVLERİ Arabın evleri çamdan meşeden Arap korkmaz olmuş beyden paşadan Doldur Arap doldur, binlik şişeden Nettin Arap nettin allı gelini Yazması oyalı pullu gelini Yöre: Dombaylı Derleyen: Arman Özkan BORLU DERESİ HAVASI Salli* Pazarı’ından aldım da alaca çerezi Mustafa’m da Dan avında buldu da marazı Ötüverince boz yakanın çift çakır patır horozu Gak gubarak, gak gubarak fiyak, fiyak tüy Gitti derelerin şenliği Mustafam nicoldu… nicoldu *Salihli Yöre: Salihli Kaynak Kişi: Aydın Özkan Derleyen: Nazmi Oğuz Yılmazkol KALK GİDELİM KARATAŞ’A YOKUŞA Kalk gidelim Karataş’a yokuşa anam Gül sineler birbirine tokuşa Şu güzele ne giydiyse yakışa Ne yandasın sürmeli gelin,ne yanda Ben seni kaybettim kokuları gelir şu yanda Yöre :Salihli Kaynak Kişi: Arman Özkan YİNE ÇIKTIM BOZDAĞ’IN BAŞINA Yine Çıktım Bozdağ’ın başına Karışmadım hiç kimsenin işine Bunca derdi kahrı taktın peşime Ben senin hangi bir derdine yanam gönül Beste-Güfte:Aydın Özkan Salihli türküleri Dombaylı yöresinden derlenmiş. Dombaylının tanınmış ailelerinden Yalçın Binbaşının ( Yalçın Alkanın) yakın akrabası olan Aydın Özkan, Arman Özkan ve Ahmet Öztekin’in Salihli türkülerinin gün ışığına çıkmasında büyük katkıları oldu. Ne dersiniz sevgili okurlar? Günlerinizin sağlıklı ve mutlu geçmesi dileğiyle hoşcakalın! Kaynak: Ahmet Otman Kültür Otağı Salihli |